imiesłów współczesny
  • Poprawność użycia imiesłowowego równoważnika zdania
    1.02.2019
    1.02.2019
    Dzień dobry
    Czy można użyć konstrukcji typu: „Analizując poniższy cytat: (tu cytat złożony z kilku zdań), pracownik uznaje argumentację za właściwą”. Moim zdaniem jest to forma niepoprawna, zarówno z uwagi na interpunkcję (bo cytat jest kilkuzdaniowy) jak i użycie imiesłowu na początku zdania. Czy tak jest istotnie?

    Z wyrazami szacunku
    Wojciech Dąbrowski
  • potrafię
    13.04.2010
    13.04.2010
    Dlaczego w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN hasło potrafić jest opatrzone dwoma kwalifikatorami: dk. albo ndk.? Czy to możliwe, by jeden czasownik miał dwa aspekty? Oraz dlaczego nie zaleca się analitycznej formy czasu przyszłego: będę potrafił?
  • przecinek a imiesłowowy równoważnik zdania
    9.11.2005
    9.11.2005
    Witam,
    jak to jest z oddzielaniem przecinkiem imiesłowów współczesnych w zdaniu? Na przykład: „Świętujemy sukces, jaki odnieśliśmy, wprowadzając…”. Czy nie użyto to zbyt wielu przecinków?
    Pozdrawiam,
    Ania
  • Przeciwpienny, czyli jaki?

    18.05.2021
    18.05.2021

    Szanowni Państwo, 

    zajmuję się korektę językową pewnego obszernego dokumentu. Trafiłem na słowo oznaczające środek do hamowania powstawania piany, a w konsekwencji kożucha. Użyto tam miana: preparat przeciwpienny. Mnie kojarzy się to ze specyfikiem, który miałby poskramiać roślinę, by się nie pięła. Czy branżowe (dziedzina - oczyszczanie ścieków) użycie takiego określenia jest dopuszczalne? Nie lepiej byłoby zastosować raczej: antypieniący czy przeciwpieniący?


    Z uszanowaniem 

    Jarosław B.

  • Różności interpunkcyjne

    27.04.2024
    27.04.2024

    Spierałam się że studentką filologii o przecinki. Otóż twierdzi ona, że w zdaniu: „Po urodzeniu dziecka nie wróciła już do pracy.” po słowie „dziecka” ma być przecinek. Albo w zdaniu: „Pomachał do niej mówiąc, że nic się nie stało.” przecinek stawiamy też przed „mówiąc”. I jeszcze: „Dlatego też nie weszłam do szpitala.” przecinek po „dlatego też”. Jak to jest?

    Joanna

  • wyszukiwać
    3.12.2008
    3.12.2008
    Z jakim przypadkiem łączy się wyszukać/wyszukiwać? Czy przejście z form osobowych na imiesłów może zmienić łączliwość (co do przypadka), podobnie jak zmienia ją czasem zaprzeczenie czasownika?
    Cytat z jednej książki: „Kuter (…) pokręcił dziobem, wyszukując tarczę cumowniczą” – czy biernik jest tu właściwy? Imiesłów współczesny sugeruje, że chodzi o niedokonane wyszukiwać. Gdyby autor zdania użył synonimicznego szukając, znalazłby się tam dopełniacz.
  • Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)

    6.02.2021
    6.02.2021

    Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

    Zwroty te widoczne są:

    * na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

    * na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

    * a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

    Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

  • znaki migane
    3.04.2012
    3.04.2012
    Dzień dobry,
    Uniwersalny słownik języka polskiego notuje:
    migany imiesł. przym. bierny od migać.
    migany w użyciu przym. Alfabet migany zob. alfabet w zn. 1.

    W jaki sposób można uzasadnić imiesłów migany i jeśli jest on poprawny, czy imiesłów mignięty także będzie poprawny (USJP go nie zanotował)?
    Pozdrawiam.
  • Błędy w imiesłowowym równoważniku zdania

    17.02.2023
    17.02.2023

    Dzień dobry,

    na czym polegąją błędy w tych zdaniach?


    Wracając z koleżanką, przypomniały mi się słowa mojej babci.

    Mając sześć lat, stryjek kupił mi komputer.

    Narzeczeni biorąc ślub poszli do fotografa.

    Jadąc na motorynce, potrącił go mini-bus.

    Uwalniając wyspę, rozbitek zabił wszystkich ludożerców.

    Wspominając o mojej przyjaciółce, zrobiło mi się jej żal.

    Piotrek kończąc czytać nowelkę, oddał ją do biblioteki.

    Będąc w parku na przechadzce, mieliśmy nieprzyjemną przygodę.

  • Czy można grać, wygrywając?
    27.09.2019
    27.09.2019
    Moje pytanie dotyczy imiesłowów zakończonych na -ąc i ich nadużywania w zdaniu. Czy poprawne jest zdanie: Graliśmy w siatkówkę, wygrywając mecz? Jaka obowiązuje tu zasada?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego